De mutaties van de Kadernota 2020 bestaan uit de volgende categorieën.

Onderstaand wordt per categorie een toelichting gegeven op de mutaties.

1. Algemene uitkering en accres

In deze kadernota zijn de gewijzigde inkomsten algemene uitkering uit de septembercirculaire 2019 opgenomen. Daarnaast zijn de inkomsten geactualiseerd met informatie uit de decembercirculaire en de bijgestelde hoeveelheden van de gemeente specifieke maatstafgegevens als inwonertal, de aantallen jongeren, de aantallen ouderen en de belastingcapaciteit. Dit heeft geresulteerd in onderstaande aanpassing van de verwachte inkomsten.

Over de septembercirculaire bent u geïnformeerd, de mutaties van de actualisatie Kadernota 2020 zijn als volgt te specificeren:

Actualisatie maatstafhoeveelheden

De toename van het aantal jongeren vlakt af. Dit is een landelijke trend die ook in Pijnacker-Nootdorp zichtbaar is. Ondanks dat de aantallen woningen en inwoners toenemen, neemt de verhouding jongeren af. Bij de actualisatie van de aantallen voor onze gemeente is hiermee op de lange termijn rekening gehouden. Bij het aantal ouderen is het tegenovergestelde zichtbaar. Deze gegevens en een hogere belastingcapaciteit dan waar eerder mee gerekend werd, zijn bij de actualisatie van de inkomsten algemene uitkering verwerkt en vormen de belangrijkste oorzaken van de afname van de verwachte inkomsten.

Nacalculatie integratieuitkering Sociaal Domein

Met deze suppletie uitkering is invulling gegeven aan de bestuurlijke afspraak dat de overheveling van de integratie uitkering sociaal domein (SD) naar de algemene uitkering in 2019 geen herverdeeleffect mag hebben. Omdat inmiddels van de meeste maatstaven die deel uitmaken van de suppletie uitkering de gegevens en aantallen bekend zijn, is de suppletie uitkering in de decembercirculaire 2019 nagecalculeerd met een voor onze gemeente negatieve uitkomst.

Bijtrekken jaarschijf 2024

Tot het moment van opstellen van de kadernota is de nieuw te betrekken jaarschijf in de meerjarenraming (in dit geval 2024) een kopie van wat voorheen de laatste jaarschijf was (2023). Waar in de kadernota deze nieuwe jaarschijf betrokken moet worden in o.a. de indexeringssystematiek, worden tegelijkertijd de inkomsten algemene uitkering aangepast aan de maatstafgegevens zoals die voor dat jaar verwacht worden.

Decentralisatie uitkeringen

In de decembercirculaire wordt € 79.000 toegekend voor het Deltaplan Ruimtelijke Adaptie. Tegelijk met deze ontvangst wordt in de kadernota een budget ten behoeve van deze werkzaamheden opgevoerd. Hetzelfde geldt voor de extra middelen voor de combinatiefunctionaris.

Van deze mutaties op de inkomsten is een aantal posten ingezet of gereserveerd binnen de begroting. Wat resteert zijn de gevolgen voor het begrotingssaldo in de kadernota.

* deze mutaties zijn middels de raadsinformatienota met u gedeeld

Op het moment van opstellen van deze kadernota zijn de uitkomsten van de meicirculaire nog niet bekend.

2. Prijs- en areaalindexatie

Voor 2021 wordt een inflatiecorrectie toegepast van 0,9%, vanaf 2022 is een percentage van 1,6% toegepast. De areaalindex is gebaseerd op de actualisatie van de woningbouwprognose per 1 januari 2020. In 2024 was nog geen indexatie opgenomen, dit veroorzaakt een groot nadeel. Dit wordt grotendeels gecompenseerd door de groei van de algemene uitkering. Een nadere toelichting is te vinden in hoofdstuk 2, het financieel kader.

Dit heeft het volgende effect op het begrotingssaldo:

3. Investeringsplanning en renteresultaat

Actualisatie van de grondexploitaties

De cijfers voor de grondexploitaties zijn bijgesteld op basis van de actualisatie per 1 januari 2020.

Leningenportefeuille

De komende jaren is er sprake van overliquiditeit binnen de financiële begroting waardoor er geen financieringstekort wordt verwacht. Dit komt hoofdzakelijk door de verkoop van aandelen Eneco in 2020 en het jaarlijks achterblijven van de investeringsuitgaven. Er zijn daarom vooralsnog geen plannen om nieuwe geldleningen aan te trekken. Dit betekent dat de rentelasten en aflossingen die begroot zijn over de jaren 2020 tot en met 2024 ongewijzigd blijven.

Actualisatie staat van activa en investeringsplanning

De toe te rekenen rente (rekenrente) aan de geactiveerde investeringen is, als gevolg van een gemiddeld lagere rentevergoeding over langlopende opgenomen geldleningen, verlaagd van 2,5% naar 2,0%. Hierdoor kan conform wetgeving minder rente doorberekend worden aan de grondexploitaties en kostendekkende producten zoals het taakveld riolering. Dit resulteert voor de gemeentelijk begroting in een nadeel.

Zowel in de Najaarsnota 2019 als bij de Kadernota 2020 is de investeringsplanning geactualiseerd. Daaruit blijkt dat investeringen zijn vertraagd en zijn doorgeschoven naar latere jaren. Dit resulteert in een verschuiving van afschrijvingslasten van 2020 naar latere jaren. De financiële gevolgen worden verwerkt in deze kadernota.

4. Autonome ontwikkelingen

Onderstaand zijn de autonome ontwikkelingen weergegeven. Het betreft mutaties die het gevolg zijn van externe oorzaken die onontkoombaar zijn.

Dividend Stedin

Het dividend van Stedin over het boekjaar 2019 valt € 147.000 hoger uit.

Opbrengsten bouwleges

De geactualiseerde woningbouwprognose per 1 januari 2020 presenteert een gemiddelde woningbouw van 438 woningen per jaar. Ten opzichte van de prognose van vorig jaar is dit een daling van 55 woningen. De verwachte legesopbrengsten zijn met € 217.060 naar beneden bijgesteld.

Bezwaarprocedure en proceskostenvergoeding WOZ taxatie

De afgelopen jaren is er een toename in de kosten voor bezwarenafhandeling en proceskostenvergoeding WOZ te zien, zoals ook in de Najaarsnota 2019 gemeld. De inwoners weten de weg naar de gemeente steeds beter te vinden, zo ook voor het indienen van beroep tegen hun WOZ-waarde. Vaak nemen ze hiervoor een 'no cure-no-pay-bureau' in de arm. Indien het bezwaar wordt toegekend is de gemeente wettelijk verplicht alle proceskosten te vergoeden. Het budget wordt voor 2020 met € 43.000 verhoogd.

Sociaal Domein

Op basis van de T-1 systematiek brengen we in deze kadernota de kosten op het realistische niveau van 2019. Daarnaast voeren wij bezuinigingsmaatregelen uit en is de stelpost kostenontwikkeling volledig ingezet.

5. Actualisatie budgetten

Onderstaand zijn de mutaties weergegeven die het gevolg zijn van eigen keuzes.

Extern archief Delft

De kosten van opslag van de archiefbestanden nemen toe. Dit heeft te maken met de toename van het aantal strekkende meter archief dat door gemeente Delft wordt beheerd. Dit beheer gebeurt op grond van de gemeenschappelijke regeling archiefbeheer Pijnacker-Nootdorp. In 2019 en 2020 wordt een aanzienlijk aantal extra m1 archief verplicht naar Delft overgebracht conform de Archiefwet 1995. De kosten worden berekend op basis van het aantal meters te beheren archief, dit zorgt voor jaarlijkse extra kosten van € 30.000.

Kantoorwerkplek licenties

Het aantal gebruikers van onze kantoorautomatisering is inmiddels gestegen tot zo’n 500 personen. In 2019 is Office365 en het Zaaksysteem in gebruik genomen. Het toenemend aantal gebruikers en het toenemend aantal systemen zorgt voor stijging van de licentiekosten.

Onderhoudskosten Oracle

In 2019 is de “Aanbesteding MS-SQL en Oracle beheerdienstverlening” afgerond. De onderhoudskosten bedragen jaarlijks ongeveer € 50.000. De beheerskosten voor het eerste jaar worden gedekt uit het beschikbare investeringsbudget. Met ingang van 2021 worden de beheerskosten deels gedekt uit beschikbaar budget. Het tekort wordt meegenomen in deze kadernota.

Technische correctie jaarschijf 2024

Een vierjarig budget is bij het opstellen van de Begroting 2020 niet verwijderd uit de jaarschijf 2024. Dit wordt alsnog verwerkt en levert een voordeel op van € 100.000.

Verhuur gemeentelijke accommodaties

Binnen de huisvesting onderwijs en kinderopvang heeft een aantal mutaties plaatsgevonden die leiden tot een financieel voordeel van € 47.000. De belangrijkste oorzaken zijn de verbouwing van voormalige schoollokalen aan de Florijnstraat 5a en ’s-Gravenweg 5 naar kinderopvang. Dit resulteert in nieuwe huurinkomsten van € 103.000. Daar tegenover staat de sloop van het pand aan de Meikoninginlaan waardoor de huurinkomsten wegvallen (- € 40.000). Tot slot is de huurovereenkomst aan de Zilverreigerdreef verlopen en is de nieuwe overeenkomst conform de tarievennota aangegaan waardoor de huurinkomsten met € 16.000 dalen.

Samenwerkingsverband Haaglanden

De kosten voor deelname aan Businesspark Haaglanden worden tot nu toe verwerkt in de grondexploitaties. De BBV-voorschriften staan dit niet toe, bovendien zijn het niet alleen de bedrijventerreinen die baat hebben bij deze deelname.

6. Bezuinigingsmaatregelen SD en formatie

Al een aantal jaar staat het gemeentelijk begrotingssaldo onder druk. De opgave wordt jaarlijks groter om inkomsten en uitgaven materieel en structureel in evenwicht te krijgen en te houden. De kosten in het sociaal domein stijgen sinds de taak aan de gemeenten is overgedragen jaarlijks fors.

Daarnaast zijn de financiële gevolgen door het Coronavirus nog niet te overzien. Dat deze crisis gevolgen zal hebben voor onze financiële huishouding is zeker. Maar hoe groot deze gevolgen zijn en op welke specifieke onderdelen van onze begroting ze zich zullen voordoen is op dit moment nog onduidelijk. In de Kadernota 2020 wordt aan de raad gevraagd € 1,5 miljoen beschikbaar te stellen uit de Algemene reserve om de reserve 'Financiële gevolgen Corona' te vormen ter dekking van de financiële gevolgen. In de Najaarsnota 2020 en de Jaarrekening 2020 wordt inzicht gegeven in de financiële gevolgen.

Bij het opstellen van de Kadernota 2020 hebben wij moeten constateren dat een sluitende Begroting 2021 op de gebruikelijke wijze niet meer kan worden gerealiseerd. In deze kadernota is een aantal maatregelen opgenomen, waarbij die van het Sociaal domein een taakstellende is. In onderstaand overzicht zijn deze benoemd.

In aanloop naar de Begroting 2021 zal tevens de investeringsplanning geanalyseerd worden. De uitkomsten hiervan worden meegenomen bij het opstellen van de Begroting 2021.

Stelpost Uitvoeringsagenda

Vanaf deze raadsperiode is de stelpost Uitvoeringsagenda ingesteld. In onderstaand overzicht is de inzet daarvan weergegeven.

* nog af te wegen, zie gevraagd besluit.

Samenvattend ziet het begrotingssaldo er na actualisatie als volgt uit: